فنربندی خودرو اصطلاحا با عنوان سیستم تعلیق شناخته می‌شود و جلوبندی نیز بخشی از سیستم است که قسمت زیرین جلویی خودرو را در برمی‌گیرد. جلوبندی وظیفه ایجاد ارتباط و تعامل بین شاسی و کابین ماشین با جاده را بر عهده دارد. سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو به طور کلی موظف است خودرو را در شرایط مختلف کنترل و هدایت کند و تکانه‌ها و ضربات ناشی از ناهمواری‌های سطح جاده را جذب و دفع نماید. بروز هر گونه اختلال در عملکرد این سیستم می‌تواند کارکرد کلی خودرو را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو در این مطلب به بیان علائم خرابی سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو خواهیم پرداخت.
سیستم تعلیق و جلوبندی چیست و چه عملکردی دارد؟
سیستم تعلیق خودرو را می‌توان یکی از اجزای مهم و پرکاربرد دانست که کیفیت رانندگی شما را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار می‌دهد. این سیستم در قسمت زیرین و جلویی خودرو قرار دارد. جلوبندی تکانه‌ها و ارتعاشات را کاهش می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا در سطوح پر فراز و نشیب و مسیرهای ناهموار با راحتی و آسایش بیشتری رانندگی کنید. این سیستم همچنین با افزایش میزان ثبات و کنترل خودرو، نقش مهمی در بهبود کیفیت رانندگی شما دارد.
از سایر کارکردهای این سیستم شامل حفظ پایداری در شرایط مختلف جاده‌ای و کمک به افزایش عمر مفید تایرها است. در حالت کلی، سیستم تعلیق و جلوبندی، علاوه بر تامین راحتی و افزایش کنترل بر رانندگی، ایمنی خودرو را نیز ارتقا می‌بخشد و مانع از آسیب‌های احتمالی به خودرو و قطعات آن می‌شود.
اجزای سیستم جلوبندی خودرو کدامند؟
سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو دارای قطعات و اجزای مختلفی است که تمامی این اجزا با قرار گرفتن در کنار هم، عملکرد مطلوب سیستم را تضمین می‌کنند. این بدان معنی است که در صورت بروز هر گونه اختلال در هر کدام از این اجزا، عملکرد خودرو مختل خواهد شد. اجزای سیستم تعلیق و جلوبندی به شرح زیر است:
فنر و کمک فنر
فنرها را می‌توان به عنوان مهم‌ترین اجزای سیستم تعلیق به شمار آورد. این بخش با جذب ناهمواری‌های سطح جاده مانع از انتقال و احساس آنها در داخل کابین می‌شود. در اغلب خودروها، فنرهای مورد استفاده در جلوبندی از نوع فنر لول یا پیچشی هستند. برای اینکه این فنرها بتوانند برای مدت طولانی ارتعاشات را برطرف کنند، از کمک فنرها برای کنترل بهتر نوسان آنها استفاده می‌شود.
سیبک
سیبک‌ها در قالب قطعات کروی فلزی شکل به یک بازو متصل می‌شوند تا اتصال میان قسمت‌های مختلف را برقرار کنند. همچنین موظفند موجبات حرکت نرم خودرو در هنگام عبور از مسیرهای ناهموار را تامین نمایند.
میل تعادل یا موج‌گیر
میل تعادل که به عنوان میل موج‌گیر نیز شناخته می‌شود، تعادل خودرو را افزایش می‌دهد. همچنین از واژگونی خودرو در سر پیچ‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد. با توجه به کارکرد این قطعه، در صورتی که به درستی عمل نکند، احتمال واژگونی خودرو در دست‌اندازها و پیچ‌های تند افزایش پیدا می‌کند. از این رو، وجود هر گونه مشکل در این قطعه بسیار خطرناک بوده و به سرعت بایستی برطرف گردد.
از سایر اجزای سیستم تعلیق و جلوبندی می‌توان به اکسل، سیستم فرمان، سگ دست و شغال دست، رام و بلبرینگ، طبق و توپی چرخ‌ها اشاره کرد.
علائم خرابی سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو
در صورت ایجاد هر گونه مشکل در سیستم تعلیق خودرو علائمی بروز خواهند کرد که با توجه به آنها می‌توانید نسبت به برطرف کردن سریع آنها اقدام نمایید. این علائم شامل موارد زیر است:
لرزش و کشیده شدن خودرو بر خلاف فرمان راننده
لرزش فرمان و کشیده شدن آن به یک سمت، یکی از علائمی است که نشان می‌دهد سیستم تعلیق و جلوبندی خودروی شما دچار مشکل شده است. این مشکل در زمان پیچیدن خودرو خود را بیشتر نشان می‌دهد. در چنین حالتی، خودرو در جهت عکس فرمان عمل می‌کند و به سمت دیگری کشیده می‌شود. اصلی‌ترین عاملی که می‌تواند منجر به بروز این مشکل شود، خرابی سیبک‌ها است. با این حال، وجود مشکل در سگ دست نیز می‌تواند باعث کشیدن شدن فرمان خودرو به سمت دیگر شود.
وجود انحراف یا گیجی در فرمان
انحراف یا اصطلاحا گیجی فرمان نیز یکی دیگر از علائم خرابی سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو است. عواملی مانند تصادف شدید و وارد آمدن ضربات محکم به محور جلوی خودرو، باعث می‌شود تا خودرو به یک سمت تمایل پیدا کند و همین امر به ایجاد انحراف در خودرو منجر می‌گردد. از سویی، خراب شدن میل موج‌گیر، سبب گیج شدن خودرو در زمان عبور از پیچ‌ها می‌شود.
انحراف خودرو در سرعت‌های بالا
بروز انحراف در خودرو هنگام افزایش سرعت یا شتاب‌گیری سریع نیز یکی از عواملی است که می‌تواند بر وجود ایراد در سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو دلالت کند. در چنین حالتی، نیروی بیشتری در سمت سالم خودرو ایجاد شده و همین موضوع باعث انحراف خودرو به یک سمت مشخص می‌شود.
سائیدگی ناهماهنگ آج لاستیک‌ها
از مهم‌ترین علائم خرابی سیستم تعلیق خودرو می‌توان به سائیدگی ناهماهنگ آج روی سطح تایرها اشاره کرد. بروز این علامت نشان می‌دهد که سیستم تعلیق توانایی لازم برای بالانس نگه داشتن خودرو را ندارد و همین امر موجب وارد آمدن فشار مضاعف و نامساوی روی تایرها و در نتیجه سائیده شدن آنها می‌شود. در چنین حالتی، تایرها پس از مدت کوتاهی به دلیل سائیدگی ناهماهنگ دچار فرسودگی می‌شوند.
روغن زدگی قطعات سیستم تعلیق
چرب شدن و وجود روغن روی اجزا و قطعات سیستم تعلیق از جمله کمک فنر نشان‌دهنده این است که مشکلی در جلوبندی خودرو به وجود آمده است. از این رو، چنانچه در بررسی قسمت‌های زیرین خودرو متوجه شدید که کمک فنرها چرب و روغنی هستند، بدین معنی است که سیستم جلوبندی خودروی شما دچار مشکل شده است و نیاز به تعمیر دارد. در واقع نشت مایعات از این قطعات، بر عملکرد نادرست قطعات سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو دلالت می‌کند.
تولید صداهای نامتعارف
اگر احساس کردید در قسمت جلوبندی خودرو صداهایی غیرعادی و نامتعارف به گوش می‌رسد، به احتمال زیاد ایرادی در این سیستم به وجود آمده است. عواملی مانند ایجاد سایش و اصطکاک، برهم خوردن تعادل و بالانس قطعات سیستم تعلیق می‌توانند منجر به تولید صداهایی غیرعادی در این قسمت شوند. همچنین در صورت آسیب دیدن شاسی خودرو نیز ممکن است صداهای ناهنجار و شدیدی از قسمت جلوی ماشین به گوش برسد.
سواری خشک و خشن
اجزا و قطعات سیستم تعلیق خودرو به مرور زمان دچار فرسودگی می‌شوند. به عنوان ساده‌ترین روش تشخیص این مشکل می‌توان به حسی که خودرو در هنگام حرکت به سرنشینان منتقل می‌کند، اشاره کرد. از این جهت که در صورت بروز هر گونه خرابی در سیستم تعلیق، سواری خودرو خشک و خشن می‌شود و سرنشینان می‌توانند تمامی ناهمواری‌های سطح جاده را در کابین خودرو احساس کنند.
نکات مهم برای نگهداری صحیح و جلوگیری از خرابی سیستم تعلیق
برای اینکه بتوانید با نگهداری صحیح مانع از خرابی سیستم تعلیق و در نتیجه افزایش عملکرد خودروی خود شوید، بهتر است نکاتی به شرح زیر را مدنظر داشته باشید:
- بررسی منظم فشار تایرها
- بررسی وضعیت آج لاستیک‌ها
- بررسی سیستم تعلیق به لحاظ وجود نشت مایعات
- تعمیر و تعویض لوازم جلوبندی در صورت نیاز
- تعویض به موقع تایرها
- تعمیر سیستم تعلیق در صورت بروز تصادف
- تعمیر و تنظیم سیستم تعلیق و جلوبندی پس از طی مسافت‌های طولانی
- انجام تعمیرات دوره‌ای سیستم تعلیق
