طراحی ظاهری نسل TF اپتیما در مقایسه با نسل قبلی کاملاً دگرگون شد. این خودرو تحت نظارت طراح معروف پیتر شرایر (Peter Schreyer) شکل گرفت و جلوپنجرهی مشهور «پوزهببری» (Tiger Nose) کیا برای اولین بار در اپتیما بهکار گرفته شد. چهره خودرو اسپرت، خشن و در عینحال هماهنگ است؛ چراغهای جلوی کشیده و جلوپنجره بزرگ هویت جدید کیا را نشان میدهند و همراه با نوارهای LED مخصوص روز (DRL) در بالای مهشکنها، نمایی مدرن به بخش جلو بخشیدهاند. در بخش جانبی، خطهای بدنه نسبتاً ساده اما کشیده هستند و جزئیات کرومی روی درها، جلوهای لوکس به نیمرخ خودرو میدهد. در قسمت عقب، چراغهای بزرگ و کشیدهی عقب با طراحی زیبا قرار گرفتهاند و دو خروجی اگزوز در طرفین سپر، حالت اسپرت خودرو را تقویت کردهاند.
در سال ۲۰۱۴، اپتیما TF یک فیسلیفت جزئی را تجربه کرد که تغییرات ظاهری اندکی بههمراه داشت. در مدلهای فیسلیفت (۲۰۱۴ و ۲۰۱۵)، گرافیک داخلی چراغهای جلو کمی تغییر کرد و دیلایتها به لبه بالایی چراغ اصلی منتقل شدند. همچنین مهشکنهای گرد قبلی با چهار چراغ LED مکعبیشکل (اصطلاحاً طرح یخی) درون سپر جایگزین شدند. نمای جانبی با رینگهای جدید آلیاژی ۱۸ اینچی طرح اسپرت متمایز شد که جذابیت خودرو را بیشتر کرد. در بخش عقب، گرافیک چراغها بهروزرسانی شد و حجم بخش سفیدرنگ روی آنها کاهش یافت، هرچند این تغییر چندان محسوس نبود و زیبایی کلی خودرو نسبت به قبل تفاوت زیادی نکرد.
بهطور کلی، ظاهر کیا اپتیما TF در سالهای ۲۰۱۱-۲۰۱۵ یکی از نقاط قوت اصلی آن محسوب میشود. این سدان کرهای طراحی اسپرت، عامهپسند و چشمنوازی دارد که حتی در مقایسه با رقبای همرده نیز جذابیت بیشتری برای بسیاری از خریداران ایجاد میکند. بدنه کشیده و کمارتفاع اپتیما در کنار جزئیاتی مانند سقف شیبدار کوپهمانند و استفاده سخاوتمندانه از کروم در جلوپنجره و دستگیرهها، جلوهای مدرن و لوکس به این خودرو خانوادگی بخشیده است. البته ارتفاع نسبتاً کم خودرو از سطح زمین ایجاب میکند که رانندگان در مواجهه با سرعتگیرها و شیبها کمی احتیاط کنند. با این حال، از نظر بصری اپتیما TF خودرویی است که در نگاه اول جلب توجه کرده و طراحی آن حتی پس از گذشت چند سال همچنان خوشایند و بهروز بهنظر میرسد.
کابین کیا اپتیما TF ترکیبی از طراحی مدرن، فضای جادار و انبوهی از امکانات رفاهی است. داشبورد خودرو دارای طرحی نسبتاً ساده و ارگونومیک است که کیفیت ساخت و متریال بهکار رفته در آن برای یک خودروی ۲۰۱۱ کاملاً قابلقبول ارزیابی میشود. در تریمهای فول، استفاده از تریم مشکی پیانو و قطعات طرح فلز، نمای داخلی را لوکستر کرده است. صندلیهای جلو ارگونومی خوبی دارند و در بیشتر نسخهها با چرم باکیفیت پوشیده شدهاند. پشت فرمان یک غربیلک نسبتاً بزرگ و خوشدست قرار دارد که پدل شیفترهای تعویض دنده در پشت آن تعبیه شده و حس اسپرت بودن را به راننده منتقل میکند. نمایشگر صفحه کیلومتر آنالوگ است که به عقیده برخی رانندگان، حس بهتری نسبت به پشتآمپرهای دیجیتال منتقل میکند. عایقبندی کابین و کیفیت مونتاژ نیز مناسب بوده و در سرعتهای بالا نفوذ صدا به داخل خودرو چندان آزاردهنده نیست.
فضای داخلی اپتیما برای یک سدان متوسط کاملاً جادار است. فاصله بین دو محور ۲٫۷۹۵ متری این خودرو موجب شده فضای پا برای سرنشینان عقب کافی باشد. همچنین وجود ورودیهای مجزای تهویه برای صندلیهای عقب به آسایش سرنشینان کمک میکند. تنها محدودیتی که برخی سرنشینان بلندقد در ردیف عقب احساس میکنند، فضای نسبتاً محدود سر بهدلیل شیب انتهایی سقف است که در سفرهای طولانی ممکن است برای افراد بالای ~۱۸۰ سانتیمتر کمی آزاردهنده شود.
از نظر تجهیزات و آپشن، اپتیما TF در زمان خود یک خودروی بسیار پرآپشن محسوب میشد. فهرست امکانات رفاهی استاندارد در تیپهای مختلف این خودرو بلندبالاست که برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
سیستم ورود و استارت بدون کلید (کیلس گو)
کروز کنترل و محدودکننده سرعت
سانروف پانورامای دو تکه به همراه سقف شیشهای برای ردیف جلو و عقب
سیستم تهویه مطبوع دوگانه اتوماتیک بههمراه کانالهای تهویه برای صندلیهای عقب
صندلیهای جلو برقی (در تیپهای فول همراه با حافظه یکپارچه و تنظیم گودی کمر) بههمراه گرمکن صندلیهای جلو و عقب (سردکن صندلیهای جلو در برخی مدلهای وارداتی)
روکش چرم صندلیها و تریم داخلی با کیفیت مناسب
نمایشگر لمسی مرکزی (در تیپهای پایه اندازه کوچکتر ~۴.۳ اینچی و در نسخههای فول وارداتی نمایشگر بزرگتر همراه نویگیشن)
دوربین دید عقب (با نمایش تصویر روی آینه وسط در نسخههای قدیمیتر یا روی مانیتور در نسخههای جدیدتر)
سنسورهای پارک جلو و عقب و سنسور باران برای برفپاککن خودکار
سیستم روشنایی پیشرفته: چراغهای جلوی زنون بههمراه شستشوی چراغ، دیلایت (LED روزتاب)، چراغهای چرخشی (تابع فرمان) و سیستم روشن/خاموش خودکار چراغها (اتولایت)
ترمز پارک برقی با اتوهلد (نگهداری خودرو در سربالایی و ترافیک)
فرمان برقی حساس به سرعت بههمراه دکمههای کنترلی روی فرمان و شیفترهای دنده پشت فرمان
سیستم صوتی پیشرفته با ۸ بلندگو برند Infinity بههمراه سابووفر (در مدلهای دارای مانیتور کوچک) و قابلیت اتصال بلوتوث، درگاه USB/AUX و کنترل از روی فرمان
علاوه بر موارد فوق، تریمهای فول شرکتی اپتیما TF دارای چند آپشن اضافه نسبت به نسخه نیمهفول هستند؛ از جمله دوربین ۳۶۰ درجه دید اطراف، فرمان D شکل اسپرت و انتخابگر حالت رانندگی (Drive Mode) که در حالت اسپرت، واکنش پدال گاز و سرعت تعویض دندهها تیزتر شده و فرمان سفتتر میشود. نادرترین نسخه نیز فول وارداتی (تمامفول) است که به تعداد کم وارد شده و علاوه بر تمامی تجهیزات ذکر شده، از رادار نقطه کور، گرمکن فرمان و صندلیهای عقب و نیز ایربگهای پردهای و جانبی جلو بهره میبرد. به این ترتیب اپتیما TF از لحاظ سطح امکانات رفاهی در زمان عرضه، یک سر و گردن بالاتر از بسیاری رقبا قرار میگرفت و تنها کاستی مهم در نسخههای غیرفول، عدم وجود ایربگ جانبی و پردهای بود که میتوانست ایمنی سرنشینان را بیشتر کند.
نکته جالب در برخی نسخههای اپتیما TF مربوط به سیستم چندرسانهای است. خودروهای وارداتی با مانیتور کوچک کارخانهای معمولاً مجهز به سیستم صوتی حرفهای Infinity همراه با سابووفر هستند که کیفیت صدای بسیار بالایی ارائه میدهد. اما خودروهایی که توسط برخی واردکنندگان با مانیتور بزرگ و نویگیشن عرضه شدهاند، اغلب آن سیستم صوتی اینفینیتی را ندارند و از سیستم صوتی فابریک معمولی بهره میبرند. بنابراین اگر کیفیت صدای سیستم صوتی برای خریدار مهم باشد، نسخههای دارای مانیتور کوچکتر (فاقد نویگیشن) در این نسل مطلوبتر بهنظر میرسند.
فضای صندوق عقب اپتیما TF نیز مناسب نیازهای خانوادگی است. گنجایش صندوق حدود ۴۲۰ تا ۵۰۰ لیتر گزارش شده است که برای یک سدان خانوادگی فضای قابل قبولی جهت قراردادن چمدانها و لوازم سفر فراهم میکند. صندلیهای عقب نیز قابلیت تا شدن با نسبت ۶۰/۴۰ را دارند تا در صورت نیاز به حمل اشیای بلند، بتوان فضای بار را توسعه داد.
کیا اپتیما TF به صورت استاندارد با یک پیشرانهی ۴ سیلندر خطی ۲٫۴ لیتری تنفس طبیعی (سری Theta II MPI) عرضه شد. این موتور در بازار ایران توان تولید حدود ۱۷۶ تا ۱۷۸ اسببخار قدرت و نزدیک به ۲۳۰ نیوتنمتر گشتاور را دارد. نیروی پیشرانه از طریق یک گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک (تیپترونیک) به چرخهای جلو منتقل میشود. این ترکیب فنی شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت حدود ۱۰ ثانیه را برای اپتیما به ارمغان میآورد که با توجه به وزن حدود ۱۵۰۰ کیلوگرمی خودرو، رقمی قابلقبول در کلاس سدانهای خانوادگی است. حداکثر سرعت این نسل اپتیما نیز در حدود ۲۰۸ کیلومتر بر ساعت ثبت شده است.
خوشبختانه پیشرانه اپتیما TF برخلاف بسیاری از خودروهای مدرن توربوشارژ، فاقد فناوری تزریق مستقیم سوخت GDI و توربوشارژر است و از سیستم پاشش سوخت چندنقطهای (MPI) بهره میبرد. این موضوع هرچند باعث شد قدرت نهایی موتور نسبت به نسخههای توربو کمتر باشد، اما در عوض استهلاک پایینتر و دوام بیشتری در درازمدت ارائه میدهد که با بنزین معمولی ایران سازگاری بهتری دارد. در واقع برتری اپتیما در بازار کارکرده این است که قوای محرکه آن نسبت به برخی رقبای توربوشارژ چینی یا اروپایی، کماستهلاکتر و قابلاعتمادتر ظاهر شده است. البته نبود موتورهای قویتر نیز به عنوان یک نقطهضعف یاد میشود؛ زیرا در بازارهای جهانی این نسل اپتیما با طیف متنوعی از پیشرانهها از جمله موتور ۲٫۰ لیتری توربو ۲۷۴ اسببخاری، نسخههای هیبریدی و حتی دیزل عرضه شد، اما در بازار ایران تنها به همین موتور ۲٫۴ لیتری بسنده شد. از این رو اپتیما TF در بحث توان فنی در برابر رقبایی که موتور شش سیلندر (مثل نیسان تینا نسل قبل) یا توربو/هیبرید دارند، کمی ضعیفتر بهنظر میرسد.
مصرف سوخت اپتیما TF با موتور ۲٫۴ لیتری در سیکل ترکیبی حدود ۸ لیتر در صد کیلومتر اعلام شده است. این رقم در مسیر بزرگراه حدود ۶٫۵ تا ۷ لیتر و در ترافیک شهری به ۹ تا ۱۰ لیتر نیز میرسد. هرچند مصرف سوخت آن نسبت به سدانهای توربوشارژ و هیبریدی جدیدتر (که گاهاً مصرف ترکیبی ~۶ لیتر دارند) کمی بالاتر است، اما باید توجه داشت که هزینههای نگهداری پیشرانه تنفس طبیعی در بلندمدت کمتر بوده و حساسیت کمتری به کیفیت سوخت دارد. حجم باک بنزین اپتیما TF نیز ۷۰ لیتر است که برد مناسبی به خودرو میدهد.
سیستم تعلیق این خودرو در جلو از نوع مستقل مکفرسون و در عقب از نوع چند اتصالی (چند لینک) است که تنظیم آن تعادلی میان راحتی و هندلینگ برقرار میکند. اپتیما در مسیرهای صاف سواری نسبتاً نرمی دارد، اما به طور کلی رفتار تعلیق آن اندکی اسپرت و سفت تنظیم شده و روی ناهمواریها کمی خشک احساس میشود. این موضوع بهویژه در مدلهای مجهز به رینگ ۱۸ اینچ و لاستیک فاق کوتاه مشهودتر است و برخی مالکان برای بهبود راحتی، با استفاده از لاستیکهای فاق بلندتر تا حدی این کوبش را کاهش دادهاند.
کیا اپتیما TF از نظر ایمنی استانداردهای روز زمان خود را رعایت کرده است. تمامی تیپهای این خودرو بهصورت پایه دارای ترمزهای دیسکی خنکشونده جلو و عقب بههمراه سیستمهای ضدقفل ترمز (ABS) و توزیع الکترونیکی نیرو (EBD) هستند. علاوه بر این، کنترل کشش و پایداری الکترونیکی (TCS و ESC)، سیستم کمکی حرکت در سربالایی (HAC) و پایش فشار باد تایرها (TPMS) در تمامی مدلها وجود دارد. اپتیما TF در تستهای تصادف عملکرد خوبی داشته و مدل ۲۰۱۱ آن موفق به کسب عنوان Top Safety Pick (ایمنترین انتخاب) از موسسه IIHS آمریکا شده است. از نظر کیسههای هوا، مدلهای وارداتی غیرشرکتی که فول کامل هستند به ۶ ایربگ (جلو، جانبیهای صندلیهای جلو و پردهای) مجهز شدهاند. اما مدلهای شرکتی نیمهفول عموماً تنها ۲ ایربگ جلو (و در برخی ۴ ایربگ شامل جانبی جلو) دارند که این یکی از معدود نکات منفی در بحث ایمنی آنهاست. به هر حال وجود بدنه مستحکم با نمرات خوب در تصادفات، همراه با سیستمهای کنترل پایداری و ترمز مطمئن، خیال راننده را از ایمنی اپتیما تا حد زیادی راحت میکند.
سواری با کیا اپتیما TF برای یک خودروی سدان خانوادگی، ترکیبی از راحتی و حس اسپرت را القا میکند. پشت فرمان این خودرو دید مناسبی به اطراف دارید و صندلیها به شکل راحتی بدن را در بر میگیرند. با فشردن دکمه استارت، پیشرانه ۴ سیلندر ۲٫۴ لیتری آن بسیار آرام و بیصدا روشن میشود؛ بهطوریکه در حالت درجا لرزش و صدای محسوسی وارد کابین نمیشود. گیربکس ششسرعته اپتیما در حالت خودکار تعویضهای نرمی دارد و خودرو در شروع حرکت شتابگیری روان و یکنواختی را نشان میدهد. با وجود قدرت متوسط پیشرانه، اپتیما در شتابگیری اولیه چابک احساس میشود و اگر پدال گاز را تا انتها فشار دهید، همه ۱۷۶ اسببخار نیرو به چرخها انتقال یافته و شتابگیری مناسبی را تجربه خواهید کرد که تا حدی راننده را در صندلی مینشاند. شتاب ۰ تا ۱۰۰ در حدود ۱۰ ثانیه شاید در نگاه اول معمولی باشد، اما برای مصارف روزمره شهری و سبقتگیریهای جادهای کافی بهنظر میرسد.
هندلینگ و پایداری اپتیما TF فراتر از یک سدان خانوادگی متوسط است. این خودرو در سر پیچها رفتاری مطمئن دارد و تا حدود خوبی از فرمانپذیری بهرهمند است. فرمان اپتیما نسبتاً تیز عمل میکند و خودرو کاملاً در کنترل راننده احساس میشود؛ چرخش غربیلک (که در برخی مدلها قطر کوچکتری هم دارد) به راحتی جثه ۱٫۵ تنی خودرو را به مسیر دلخواه هدایت میکند. چسبندگی خودرو در گذر از پیچهای معمول قابل قبول است و سیستم کنترل پایداری به خوبی جلوی هرزگردی یا انحراف ناگهانی را میگیرد. با این حال، نباید از یاد برد که اپتیما یک سدان دیفرانسیل جلو است و در رانندگی بسیار تهاجمی و مانورهای ناگهانی، کمی سنگینی قسمت جلو و تمایل به کمفرمانی (Understeer) احساس میشود. در واقع هنگام تغییر مسیرهای تند و سریع، اپتیما اندکی تنبل عمل میکند و نمیتواند چابکی یک خودروی اسپرت را نشان دهد که البته برای این کلاس خودرو طبیعی است.
سواری و راحتی: اپتیما در سفرهای بینشهری خودرویی پایدار و مطمئن است. در سرعتهای بالا، پایداری خطی آن خوب ارزیابی میشود و بادی که از کنار به خودرو میوزد تأثیر چندانی بر ثبات آن ندارد. فرمان در سرعتهای بالا سفتتر میشود (به ویژه در حالت اسپرت)، که اعتمادبهنفس راننده را بیشتر میکند. ترمزها عملکرد اطمینانبخشی دارند و چه در سرعتهای معمولی و چه در ترمزگیریهای شدید، خودرو را با اقتدار متوقف میکنند. تنها موردی که برخی رانندگان به آن اشاره کردهاند، خشکی سواری خودرو روی دستاندازها و ناهمواریهای شهری است. سیستم تعلیق نسبتا سفت، بهخصوص با رینگهای بزرگ، باعث میشود ضربات جاده قدری به اتاق منتقل شود. از این نظر اپتیما نسبت به رقیبی مانند تویوتا کمری سواری اسپرتتری دارد اما ممکن است برای سرنشینان کمی خشکتر احساس شود. البته نرمی صندلیها و عایقبندی خوب تا حدی این تکانها را خنثی میکند و در سفرهای طولانی خستگی زیادی به سرنشینان وارد نمیشود. به طور کلی رانندگی با اپتیما TF ترکیبی لذتبخش از حس اسپرت و چابکی کرهای در کنار راحتی و اطمینان یک خودروی خانوادگی است.
در محیط شهری، ابعاد نسبتاً بزرگ اپتیما (حدود ۴٫۸۵ متر طول و ۱٫۸۵ متر عرض) ممکن است در خیابانهای تنگ کمی چالش ایجاد کند، اما دید مناسب آینهها و وجود سنسورهای پارک و دوربین عقب این مشکل را کاهش میدهد. شعاع گردش فرمان قابل قبول است و بهراحتی میتوان اکثر مانورها را انجام داد. مصرف سوخت اپتیما در ترافیک شهری نزدیک به ۱۰ لیتر است که در مقایسه با برخی رقبا کمی بالاتر است، اما برای یک خودروی ۲٫۴ لیتری عدد غیرمعمولی محسوب نمیشود. در بزرگراهها، اپتیما یک همراه کمصدا و پایدار است و با دنده ششم بلند خود، دور موتور در سرعتهای سفر پایین بوده که به کاهش مصرف سوخت و استهلاک کمک میکند.
در بازار ایران، مهمترین رقبای کیا اپتیما TF را میتوان هیوندای سوناتا YF (مدلهای ۲۰۱۱-۲۰۱۴)، تویوتا کمری XV50 (مدلهای ۲۰۱۲-۲۰۱۵) و هوندا آکورد (مدلهای ۲۰۱۳-۲۰۱۵) دانست. هر کدام از این رقبا مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه به مقایسه آنها با اپتیما میپردازیم.
هیوندای سوناتا YF: سوناتا و اپتیما دو برادر همپلتفرم از گروه هیوندای-کیا هستند و اشتراکات فنی زیادی دارند. موتور ۲٫۴ لیتری و گیربکس ۶ سرعته این دو عملاً مشابه است و هر دو از نظر توان و شتاب در یک سطح قرار میگیرند. سوناتا YF نیز مانند اپتیما به وفور در ایران وارد شده و بازار دستدوم پررونقی دارد. طراحی ظاهری سوناتا اندکی نرمتر و با خطوط سیالتر (به سبک طراحی Fluidic Sculpture هیوندای) شکل گرفته، در حالی که اپتیما چهره خشنتر و اسپرتتری دارد. انتخاب بین ظاهر این دو سدان کرهای کاملاً سلیقهای است، اما به طور کلی طراحی اپتیما را عامهپسندتر و مردانهتر میدانند، در حالی که سوناتا طرحی پذیرفتهشده برای خانوادهها دارد. در نمای داخلی، برخی کارشناسان کیفیت متریال کابین اپتیما را اندکی بهتر از سوناتا ارزیابی کردهاند، هرچند طراحی داشبورد سوناتا ممکن است برای برخی مدرنتر و جذابتر باشد. از نظر امکانات رفاهی، هر دو خودرو در تیپهای فول امکانات بسیار کاملی دارند (هر دو سانروف پانوراما، صندلی برقی، گرمکن، نویگیشن و … در نسخههای فول ارائه میدهند) و تفاوت فاحشی در آپشنها ندارند. سواری و هندلینگ این دو رقیب نیز نزدیک به هم است؛ هر دو نسبت به یک سدان ژاپنی سواری کمی خشکتری دارند و فرمانپذیریشان متوسط رو به خوب است. سوناتا YF اندکی ارتفاع کمتری از زمین دارد و بعضاً مالکان از گیر کردن کف آن در سرعتگیرها یا ورود به رمپها گلایه کردهاند. همچنین در برخی موارد شنیده شده که سیستم تعلیق سوناتا در کارکردهای بالاتر صداهای اضافی تولید میکند. در مقابل، اپتیما بازار دستدوم داغتری دارد و مدلهای کارکرده آن به دلیل محبوبیت بالا، با قیمتهای بالاتری نسبت به سوناتا معامله میشوند. به طور خلاصه، اپتیما و سوناتا دو خودروی بسیار نزدیک به هم هستند؛ اپتیما طراحی اسپرتتر و بازار قویتری دارد و سوناتا کمی نرمتر و اقتصادیتر بهنظر میرسد. انتخاب بین این دو بیشتر به سلیقه در طراحی و بودجه خریدار بستگی دارد.
تویوتا کمری (XV50): سدان متوسط مشهور ژاپنی رقیب دیرینه کرهایهاست. کمری ۲۰۱۲-۲۰۱۵ در ایران اغلب با موتور ۲٫۵ لیتری ۴ سیلندر (حدود ۱۸۱ اسببخار) عرضه شده است. از نظر توان فنی، کمری و اپتیما تفاوت چندانی ندارند و شتاب هر دو حدود ۹-۱۰ ثانیه است. اما برگ برنده کمری، کیفیت ساخت و دوام فنی بسیار بالا و همچنین نرمی سواری آن است. کمری بهواسطه تعلیق نرمتر، راحتی بیشتری روی مسیرهای ناهموار فراهم میکند و کابینی بیصدا و عایقشدهتر نسبت به اپتیما دارد. از سوی دیگر، طراحی ظاهری کمری در نسل مذکور نسبتاً محافظهکارانه و ساده است و هیجان بصری کمتری نسبت به اپتیما ایجاد میکند. حتی برخی معتقدند طراحی عقب نسل ۲۰۱۲ کمری نسبت به نسل قبلی خود بدتر شده و چندان جذاب نیست. در بحث امکانات رفاهی، تیپهای وارد شده کمری (مانند XLE یا GLX) عمده آپشنهای ضروری همچون سانروف، کروزکنترل، دوربین عقب و صندلی برقی را دارند، اما در مقایسه با اپتیما ممکن است مواردی نظیر پانوراما یا سردکن صندلی نداشته باشند. به علاوه، قیمت کمری معمولاً بالاتر بوده است؛ چه زمان صفر کیلومتر و چه اکنون در بازار کارکرده، یک کمری همسال اپتیما ارزشی به مراتب بالاتر دارد که ناشی از اعتبار برند تویوتا و اعتماد به دوام آن است. در ایران اگر اولویت خریدار کیفیت، دوام و سواری نرم خانوادگی باشد، کمری انتخاب مطمئنتری تلقی میشود؛ اما اگر چهره اسپرت و آپشنهای بیشتر مدنظر باشد، اپتیما جذابیت بیشتری ارائه میدهد. به بیان دیگر، کمری خودرویی ایدهآل برای استفاده بلندمدت و بدون دردسر است در حالی که اپتیما گزینهای زیباتر و مجهزتر برای تجربه چند سال رانندگی مدرن است.
هوندا آکورد: سدان متوسط هوندا به تعداد محدودی در اوایل دهه ۲۰۱۰ به ایران راه یافت. نسل مورد نظر (۸ یا ۹) بسته به سال، با موتور ۲٫۴ لیتری ~۱۷۵-۱۸۵ اسب بخار عرضه شد و از نظر شتاب و مصرف، شرایط نزدیکی با اپتیما دارد. مزیت اصلی هوندا آکورد هندلینگ بسیار عالی و کیفیت ساخت فوقالعاده آن است. آکورد به فرمان دقیق و تعلیق متعادل مشهور است و لذت رانندگی بالایی ارائه میدهد؛ بهطوریکه حتی برخی کارشناسان هندلینگ آن را بهتر از اپتیما میدانند. همچنین از لحاظ دوام فنی، هوندا دست کمی از تویوتا ندارد و استهلاک پایینی برای آکورد گزارش شده است. اما بزرگترین چالش هوندا آکورد در ایران، کمبود خدمات پس از فروش و گرانی قطعات آن است. به علت واردات بسیار محدود و نبود نمایندگی رسمی فعال در سالهای اخیر، تهیه لوازم یدکی و سرویس آکورد دشوارتر و پرهزینهتر از اپتیما است. از نظر امکانات، آکوردهای وارداتی فول آپشن بودند (مانند تیپ EXL) و از این حیث کمبودی نسبت به اپتیما فول ندارند. طراحی ظاهری آکورد نیز نسبتا محافظهکارانهتر از اپتیما است و شاید به چشم همه به اندازه اپتیما جذاب نیاید. در مجموع، هوندا آکورد رقیبی باکیفیتتر و چابکتر است ولی در بازار ایران به دلیل خدمات ضعیف، نتوانست محبوبیت کرهایها را کسب کند. اگر خدمات و هزینهها مطرح نبود، ممکن بود برخی خریداران حرفهای آکورد را به اپتیما ترجیح دهند، اما در عمل اکثر خریداران به سمت اپتیما و سوناتا متمایل شدند. در بازار دستدوم نیز اپتیما بسیار پرفروشتر و پرآگهیتر از آکورد است و افت قیمت کمتری را تجربه میکند.
علاوه بر رقبای یادشده، میتوان به مزدا ۶ نسل قدیم، نیسان تینا (سفارا) و برخی سدانهای کرهای/ژاپنی دیگر در این کلاس اشاره کرد که حضور کمرنگتری داشتند. به طور خاص، نیسان تینا (مدل ۲۰۰۹-۲۰۱۲) با موتور ۶ سیلندر قویتر از اپتیما بود ولی طراحی قدیمیتری داشت و امکانات کمتری ارائه میکرد؛ در نتیجه نتوانست فروش قابل توجهی در برابر اپتیما و سوناتا کسب کند. چند سال پس از اپتیما TF نیز رنو تلیسمان (۲۰۱۷) و فولکسواگن پاسات (۲۰۱۸) به عنوان رقبای جدید وارد میدان شدند که هر دو با موتورهای توربو قویتر و مصرف بهینهتر، چالشهایی برای اپتیماهای کارکرده ایجاد کردند. با این وجود، در بازه سالهای ۲۰۱1 تا ۲۰۱5، اپتیما TF در کنار سوناتا YF و کمری جزو پرفروشترین و محبوبترین سدانهای وارداتی بازار ایران بود و حتی میتوان گفت در مقطعی پادشاهی این کلاس را در اختیار گرفت.
نسل سوم کیا اپتیما (TF) در بازار جهانی با تریمهای مختلفی عرضه شد که شامل مدل پایه LX، مدل نیمهلوکس EX و مدل اسپرت SX میشد. همچنین در سالهای پایانی این نسل، تریمهای مجهزتری مثل SX Turbo (مجهز به موتور ۲٫۰ لیتری توربو) و نسخه فولآپشن SX Limited (SXL) نیز معرفی شدند. هر یک از این تریمها از نظر سطح تجهیزات و مشخصات فنی تفاوتهایی داشتند:
LX: مدل پایه که با رینگهای کوچکتر (۱۶ یا ۱۷ اینچ)، تزئینات داخلی پارچهای یا پارچه و چرم، و امکانات استاندارد عرضه میشد. در LX اغلب سانروف معمولی (و نه پانوراما) وجود دارد، صندلی راننده دستی یا نیمهبرقی است و سیستم صوتی معمولی (۶ بلندگو) با مانیتور کوچک تکرنگ یا ۴ اینچ عرضه میشود. موتور تمامی تریمها یکسان بوده و در برخی بازارها LX حتی با گیربکس دستی هم قابل سفارش بود. (هرچند در ایران تمامی مدلهای وارد شده اتوماتیک بودند).
EX: تریم نیمهلوکس اپتیما که محبوبترین مدل برای خانوادهها بود. EX دارای تریم داخلی چرم، صندلیهای برقی جلو (معمولاً همراه گرمکن)، سانروف پانوراما، سیستم تهویه اتوماتیک دوگانه و سیستم صوتی پیشرفتهتر (اغلب با صفحه نمایش لمسی) است. بسیاری از امکاناتی که قبلاً شمردیم (مانند کروزکنترل، Keyless Go، دوربین عقب و …) در این تریم به صورت استاندارد یا سفارشی وجود داشت. از نظر ظاهری نیز EX کروم کاری بیشتری در جلوپنجره و دستگیرهها دارد و ممکن است به سنسورهای پارک و رینگ بزرگتر ۱۷ یا ۱۸ اینچ مجهز باشد.
SX: تریم اسپرت اپتیما که بیشتر جنبه جوانپسند و عملکردی دارد. SX در بازار آمریکا معمولاً به پیشرانه ۲٫۰ لیتری توربو GDI با قدرت ۲۷۴ اسببخار مجهز بود که شتاب بسیار بهتری نسبت به موتور ۲٫۴ لیتری فراهم میکرد (حدود ۷ ثانیه صفر تا ۱۰۰). در سایر بازارها (از جمله برخی کشورهای آسیایی) SX ممکن است همان موتور ۲٫۴ را داشته باشد اما با تیون اسپرتتر. این تریم دارای کیت بدنه اسپرت شامل اسپویلر عقب کوچک، سپرهای متفاوت و تزئینات مشکی پیانویی است. رینگهای ۱۸ اینچ اسپرت، کالیپرهای ترمز بزرگتر، پدالها و دوخت داخلی طرح آلومینیوم، تعلیق اسپرت سفتتر و فرمان D شکل در SX ارائه میشود. داخل کابین SX نیز کاملترین آپشنها نظیر صندلیهای سردکندار، نورپردازی داخلی، پدال شیفتر، پشت آمپر سوپرویژن و سیستم صوتی Infinity وجود دارد. در واقع SX تمامی امکانات EX را داشته و با افزودن المانهای اسپرت و برخی آپشنهای جدید، بالاترین تیپ محسوب میشد.
SX Limited (SXL): این مدل در سالهای آخر (۲۰۱۴-۲۰۱۵) به برخی بازارها اضافه شد که در واقع نسخه لوکسشده SX توربو بود. از ویژگیهای SXL میتوان به تودوزی چرم ناپا باکیفیت بالاتر، تریم چوب داخل کابین، رینگهای کرومی خاص، نشان SXL و کاملترین پکیج ایمنی (شامل رادارهای پیشرفتهتر) اشاره کرد. SXL گرانترین مدل اپتیما TF بود و قیمت آن با خودروهای لوکستر رقابت میکرد.
در بازار ایران، تقسیمبندی تریمها اندکی متفاوت بوده است. شرکت اطلسخودرو (نماینده کیا) اپتیما TF را عمدتاً در دو تیپ نیمهفول شرکتی و فول شرکتی عرضه کرد و در کنار آن تعداد محدودی مدلهای واردات شخصی فول وارداتی (تمامفول) نیز به فروش رسید. نسخه نیمهفول شرکتی عمده آپشنهای رایج (پانوراما، کیلس، کروز، مانیتور کوچک، چرم و غیره) را داشت. نسخه فول شرکتی علاوه بر موارد یادشده، مجهز به مانیتور بزرگ، دوربین ۳۶۰ درجه، فرمان اسپرت و Drive Mode بود. نسخه فول وارداتی هم که در واقع معادل SXL جهانی است، تمامی تجهیزات از جمله سنسور نقطه کور، ایربگهای پردهای، رادار و … را شامل میشد. بنابراین وقتی در بازار ایران از اپتیما TF نیمهفول یا فول یاد میشود، تقریباً معادل EX و SX در بازار جهانی است، با این تفاوت که نسخههای ایران همه از یک موتور ۲٫۴ لیتری بهره میبردند.
از نظر قیمت جهانی، کیا اپتیما یک سدان میانرده مقرونبهصرفه محسوب میشود. به عنوان مثال، قیمت مدل ۲۰۱۵ اپتیما به صورت صفر کیلومتر در بازار آمریکا برای تریمهای مختلف بدین شکل بود: تریم پایه LX حدود ۲۱٬۸۴۰ دلار، تریم EX حدود ۲۴٬۳۴۰ دلار و تریم SX حدود ۲۵٬۷۹۰ دلار قیمت داشت. مدل قدرتمندتر SX Turbo با موتور توربو حدود ۲۷٬۷۰۰ دلار و نهایتاً مدل فول آپشن SXL Turbo قیمتی در حدود ۳۵٬۵۰۰ دلار داشت. این ارقام نشان میدهد که اپتیما نسبت به رقبای ژاپنی همرده (مثلاً کمری یا آکورد) قیمت پایینتری داشته و یکی از مزایای آن ارزش خرید بالاتر در ازای امکانات ارائهشده بوده است.
در بازار ایران اما قضیه متفاوت است. به دلیل تعرفههای واردات و محبوبیت بالای این خودرو، قیمت اپتیما TF کارکرده همچنان بسیار بالا است. یافتن نسخه صفر کیلومتر از این خودرو با توجه به سال ساخت آن (۲۰۱۱-۲۰۱۵) عملاً غیرممکن است، اما در بازار دستدوم هماکنون اپتیماهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ بسته به شرایط بین حدود ۲٫۸ میلیارد تا ۳٫۳ میلیارد تومان خرید و فروش میشوند. (این قیمتها مربوط به اواخر سال ۱۴۰۱ شمسی است). بدیهی است که عوامل مختلفی مثل کارکرد، رنگشدگی بدنه و سطح تجهیزات روی قیمت دقیق هر خودرو موثرند، ولی در کل اپتیما TF از جمله خودروهایی است که افت قیمت نسبتاً کمی داشته و مدلهای تمیز و کمکارکرد آن همچنان جزو گرانترین سدانهای کارکرده بازار ایران در رده خود بهشمار میروند. به عنوان مثال، یک اپتیما ۲۰۱۵ فول وارداتی با کارکرد متوسط ممکن است معادل بیش از ۵۰ هزار دلار برای خریدار ایرانی هزینه داشته باشد که چند برابر ارزش دلاری آن در بازارهای جهانی است. این امر نشاندهنده تقاضای بالا و محبوبیت این خودرو در کشور است.
ویژگی | مدل نیمهفول شرکتی | مدل فول شرکتی | مدل فول وارداتی |
---|---|---|---|
صندلیها | چرم مصنوعی، جلو برقی، گرمکن جلو | چرم باکیفیت، جلو برقی با تنظیم گودی کمر، گرمکن جلو و عقب | چرم ناپا، صندلی جلو برقی با حافظه، گرمکن و سردکن جلو، گرمکن عقب |
سیستم تهویه | اتومات دوگانه، خروجی برای سرنشین عقب | اتومات دوگانه مستقل، خروجی برای عقب | اتومات دوگانه، فیلتردار، کنترل رطوبت و کیفیت هوا |
سیستم اطلاعات و سرگرمی | نمایشگر ۴.۳ اینچی، بلوتوث، USB/AUX، بدون نویگیشن | مانیتور بزرگ لمسی، نویگیشن فابریک | مانیتور بزرگ با نویگیشن پیشرفته، دستیار صوتی، منوی فارسی |
سیستم صوتی | 6 بلندگو استاندارد | سیستم Infinity با ۸ بلندگو و سابووفر | سیستم حرفهای Infinity با آمپلیفایر، سابووفر، صدای سهبعدی |
صفحه نمایش اطلاعات راننده | صفحه کیلومتر آنالوگ با نمایشگر میانی TFT | آنالوگ با نورپردازی سفید و نمایشگر رنگی میانی | سوپر ویژن با نورپردازی، نمایشگر پیشرفته رنگی با اطلاعات رانندگی |
سیستم نورپردازی داخلی | ساده، بدون نور محیط | نورپردازی نرم داخل دربها و کنسول | نورپردازی کامل محیطی، تغییر رنگ نور فضای داخلی |
ویژگیهای فرمان | چندمنظوره، بدون گرمکن | فرمان چندمنظوره چرمی، D شکل، تنظیم دستی ارتفاع و عمق | D شکل اسپرت، گرمکن فرمان، تنظیم برقی، کنترل کامل سیستم سرگرمی و رانندگی |
دوربین عقب | دارد (تصویر روی آینه وسط) | دارد (تصویر روی مانیتور بزرگ) | با خطوط راهنما روی مانیتور اصلی |
دوربین جلو | ندارد | ندارد | دارد (در برخی مدلها همراه با ۳۶۰ درجه) |
دوربین ۳۶۰ درجه | ندارد | دارد (محدود به نسخههای خاص فول شرکتی) | دارد، با دید ترکیبی از بالا و چند زاویه |
سنسورها | سنسور پارک عقب | سنسور جلو و عقب، باران | جلو، عقب، باران، نور، فشار باد تایر، سنسور نقطه کور |
شارژر بیسیم | ندارد | ندارد | ندارد |
سیستم استارت و ورود بدون کلید | دارد | دارد | دارد (همراه با تشخیص راننده و شخصیسازی تنظیمات) |
متریال بکار رفته در کابین | پلاستیک نرم و سخت، روکش چرمی صندلیها | داشبورد نرم با تزئینات پیانوبلک، چرم باکیفیت | چرم ناپا، تزئینات طرح چوب یا کروم، متریال لوکستر |
هدآپ دیسپلی (HUD) | ندارد | ندارد | ندارد |
سیستم پارک خودکار | ندارد | ندارد | ندارد |
امکانات اضافی | اتولایت، برفپاککن اتومات، آینه تاشو برقی | انتخابگر حالت رانندگی (Drive Mode)، پدال شیفتر پشت فرمان | سیستم پایش نقطه کور (BSD)، گرمکن فرمان، تنظیم نور محیط، انتخاب حالت رانندگی پیشرفته |
کلیه حقوق برای کارپکیج محفوظ است